Onze wereld is klein. Wekelijks zien we welke conflicten in de buurt van ons land plaatsvinden en de nood die dit met zich meebrengt. We pikken niet alles op, maar soms, komt er een speldenprik of slag in t gezicht die je dit weer doet beseffen. Een foto in de krant, een gesprekje met een vluchteling. Inwoners van een gewone stad als Homs, het zou Zwolle kunnen zijn, moeten weg na bombardementen. Eerst de vaders, later vrouw en kinderen zoeken een bestaan voor de tijd dat het nodig is in Europa en soms in Zwolle.

Vrije vogel
En tegelijkertijd reizen we met het vliegtuig vanuit Amsterdam over hen heen naar vakantie of werk. Niemand die ons tegenhoudt bij het prikkeldraad 9 km onder ons. Ik weet niet waarom, maar het liedje blijft hangen in mijn hoofd: ‘Alleen de vogels vliegen van Oost- naar West-Berlijn’.

U, ik, ontzettend veel Zwollenaren mogen zich zo’n vrije vogel voelen. Juist in deze weken waarin we de bevrijding van ons land herdenken, beseffen we dat die vrede en vrijheid niet vanzelf spreken. En dat we die ook niet aan onszelf te danken hebben. We beseffen dat we ons blijvend moeten inzetten voor vrede en vrijheid, voor het zoeken van verbinding, voor het délen van de vrede en vrijheid. Dat is wat de komst van een azc in de kern van ons vraagt: het delen van onze vrede en vrijheid met mensen die zijn gevlucht voor oorlog en onvrijheid.

Aanpassen
In januari dit jaar lag het oorspronkelijke voorstel voor het azc in Zwolle voor in het PEC-stadion. Wat vond de ChristenUnie en wat vond de stad hiervan? De reacties uit Zwolle worden bevestigd door nu.nl vorige week: Het merendeel van de Nederlanders vinden dat een azc in hun gemeente kan worden gevestigd. Met als voorwaarde dat de vluchtelingen zich aanpassen aan onze manier van leven.

Wat is deze Nederlandse manier van leven? We zien kernwaarden als openheid, geloofsvrijheid en de aandacht voor veiligheid. Maar ook manieren zoals ‘s nachts niet over straat struinen, niet gluren, een beetje sociale controle en je rommel opruimen. 

Veiligheidsafspraken
Veiligheid wordt daarom in het nu voorliggende voorstel geborgd door afspraken te maken tussen bewoners vanuit de wijken, vanuit het AZC, politie etc. Ervaringen elders (bijv. opvang Leger des Heils, Van Walsumlaan) leren dat treffende afspraken gemaakt moeten worden over onder andere de bereikbaarheid 24/7 van het COA, over begeleiding in het verkeer, een ronde door de wijk, uitleg van omgangsvormen en registratie van incidenten. Dat willen we hier ook. Er wordt zorgvuldig omgesprongen met signalen van omwonenden!

Motie
Om de nadruk op dit onderdeel extra te vestigen dient ChristenUnie daarom mede een motie in waarbij naar aanleiding van de evaluaties ook kan worden doorgepakt in zaken als aanpassingen in het beheerplan, gewijzigde politie inzet, of misschien een andere inrichting op en rond het azc terrein.

Natuur
In veel buurtgesprekken werd de waarde van het natuurgebied Westervelde Aa benoemd als recreatiegebied voor de omliggende wijken. ChristenUnie is blij dat het natuurgebied rond de Westerveldse Aa voelt als uitloopgebied voor de buurt en geen exclusief karakter krijgt voor het azc.

Gesprekken
Wij hebben veel gesprekken met omwonenden, experts, politie en vrijwilligers mogen voeren. Naar aanleiding van buurtgesprekken is een flinke slag in het voorstel gemaakt. Zorgen zijn geuit of er voldoende leefruimte is om 800 vluchtelingen te huisvesten op de halve waterschapslocatie. En wat doet dit met de zo gewaardeerde buurt. Wij wilden daarom het gehele Arcadis rapport inzien en openbaar maken. We zijn blij dat dat is gebeurd, want dit adviesrapport onderbouwt de nu gekozen oplossing: wij zijn ervan overtuigd dat met 600 mensen op de gehéle waterschapslocatie een goede opvang kan worden geboden. Een balans tussen de grote opgave voor Zwolle en de beste begeleiding die kan worden gegeven. Nu is het mogelijk om op te vangen binnen de menselijke maat, indien 15 jaar nodig.

Menselijke maat
De menselijke maat; met meerdere gebouwen, kleine kamers met privacy en eigen kookgelegenheid, gemeenschappelijke ruimten in een –hergebruikt- deel van het azc. Dan is er de ruimte voor professionele ondersteuning en is voldoende geld, maar ook kwaliteit van het gebouw beschikbaar. Ook kan de tijdelijke samenwerking tussen vluchteling en vrijwilliger goed georganiseerd worden. Deze ontmoeting vindt plaats in de wijk, een sportzaal, thuis of wijkcentrum en niet in een AZC.

Samenwerken
Samenwerking en ontmoeting met buren bevordert de open blik naar vluchtelingen. De ChristenUnie vindt het hartverwarmend hoeveel Zwollenaren een helpende hand willen bieden. Vrijwilligers uit de hele stad waaronder Stichting Vluchtelingenwerk, Diakonaal Platform, Present, Rode Kruis, St GAVE en zo vele anderen. Dat is hartverwarmend naar de vluchtelingen. Maar ook hartverwarmend naar de wijken Wipstrik, Berkum en Veldhoek. Jullie staan er niet alleen voor. In Zwolle doen wij de dingen SAMEN. Hoe meer mensen zich als vrijwilliger inzetten voor dagbesteding van de vluchtelingen, des te minder verveling, des te kleiner de kans dat vluchtelingen rondhangen in de buurt. Samen zetten wij onze schouders eronder.

Tot slot
Dit proces is intensief geweest voor de stad. In de eerste plaats voor omwonenden die ongevraagd met een groot dilemma zijn geconfronteerd. Het was ook intensief voor het college en de ambtenaren. Wij willen ieder bedanken voor de inzet, vaak tot in de late uren. Wij zijn blij dat we als stad ervoor kiezen om gastvrij te zijn, de verbinding te zoeken, ontmoeting mogelijk te maken en onze vrede en veiligheid te delen. Dank u wel.