Afgelopen maandagavond debatteerde de Zwolse raad over de eerste versie van de Energieagenda 2018-2022. De plannen van dit college om werk te maken van de schone toekomst van onze stad. Er was voor de fracties alle ruimte om suggesties en aanvullingen mee te geven en die worden verwerkt door de wethouder. Lees hieronder de bijdrage van raadslid Ruben van de Belt.

De energietransitie in Zwolle krijgt steeds concreter vorm en gaat ook steeds een stapje sneller. Vorige week was ik bij een afgeladen volle bewonersavond van Berkum Energieneutraal 2025. Daar sprak ik Zwollenaren die al druk bezig zijn hun huis van het aardgas af te halen, energie te besparen en de rest zelf op te wekken. En ik sprak Zwollenaren die daar serieus over nadenken maar dat het liefste met een grotere groep doen.

Wat me op zo'n avond trots op Zwolle maakt, is dat we de potentie zien om geld te besparen met isolatie en zelfopgewekte energie, en daarna meteen nadenken of we dat kunnen gebruiken en het bijvoorbeeld via een buurtcoöperatie ten goede kunnen laten komen van onze buurt. Dat is echt Zwols: nuchter en slim samen aan de slag, met oog voor onze stad en oog voor onze medebewoners.

Schouders eronder
Er ligt nu een voorstel voor de Energieagenda. Het aanvalsplan van dit college om de Zwolse energietransitie te versnellen en te versterken. Het plan is concreet, helder en ambitieus. Als de gemeente samen met alle inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en de netbeheerder de schouders hieronder zet, dan hebben wij het volste vertrouwen dat we de doelstellingen gaan halen.
Daarbij wil ik wel een kanttekening maken: we hebben al forse stappen gezet hebben in de richting van onze ambities in 2025. We mogen verwachten dat de overstap op schone energie steeds harder zal gaan, ook door keuzes van de Zwollenaren zelf. Daarom moeten we ervoor waken niet achterover te gaan leunen. Laten we ons dan ook vooral richten op het eindplaatje waarin Zwolle als geheel energieneutraal is. Want we raken net op stoom, en dat willen we vasthouden.
Een belangrijke voorwaarde daarvoor is dat iedereen kan zien waar we staan en wat er in de pijplijn zit. In de vorige periode heeft onze fractie samen met GroenLinks het college gevraagd om een dashboard energietransitie. De wethouder heeft aangegeven dat dit dashboard in de definitieve versie terug zal komen. Juist omdat het een prachtig middel is om te motiveren en inspireren, maar ook onze eigen voortgang te monitoren.

Aanpak per wijk
Verder spreekt de energieagenda van een warmteplan per wijk. Dat gaat voor onze fractie niet alleen over techniek, maar ook over de wijk zelf. Elke wijk heeft voor een succesvolle transitie net een andere aanpak nodig. Wat in Berkum werkt, werkt in Zwolle-Zuid niet en andersom. Het zou mooi zijn als we kennis van opbouwwerkers in de wijk benutten om echt voor maatwerk te gaan.

Zwols één-tweetje
In eerdere debatten heeft onze fractie er al op gehamerd: schone energie opwekken en gebruiken moet een Zwols één-tweetje worden. Zelf opwekken, zelf gebruiken. Dus zelf de vruchten plukken. Meer op eigen kracht! Waar we vroeger—en helaas nu ook nog steeds—energie afnemen van grote en vieze energiecentrales, gaan we dat steeds meer doen via energieproductie op allerlei plekken in de gemeente. De energie ligt letterlijk op straat.

Duurzame energie biedt dus kansen. Die moeten we wel benutten. Het Klimaatakkoord spreekt van 50% lokale participatie in duurzame opwek in 2050. Dit willen wij in Zwolle ook zien. Het liefste zelfs meer dan 50%! Maar dan moeten we op korte termijn de juiste voorwaarden scheppen. Daar is dit het uitgelezen moment voor. Kansen om het energiesysteem bij te buigen en Zwolle zelf te laten profiteren van duurzame opwek zijn schaars. We moeten die met beide handen aangrijpen!

Als gemeente zijn wij de partij bij uitstek om dat Zwolse één-tweetje te stimuleren. Wij zijn erg blij met de toezegging van de wethouder dat er in de definitieve versie van de Energieagenda ook als mijlpaal een plan wordt opgenomen waarmee we Zwollenaren helpen hun eigen energie te oogsten. Dat plan geeft wat ons betreft een pad naar het eindbeeld van 50% lokale participatie, waarin de lessen uit de lopende projecten worden meegenomen. En een aanpak om veel actiever postcoderoos-initiatieven te stimuleren, bijvoorbeeld door een standaardpakket of gerichter ondersteuning. Maar ook de uitwerking van een Zwols Energiefonds, dat Zwolse initiatieven net dat zetje kan geven. En hoe die initiatieven ondersteund en gefaciliteerd worden.

Een sociale transitie
Zwolle is een sociale stad. Een stad waarin mensen omzien naar elkaar, waarin we zorg dragen voor elkaar. Ook als het gaat om de energietransitie. Want het is een grote kans om de baten van energie ten goede te laten komen van de stad. En dat geldt extra voor Zwollenaren met lagere inkomens, want dan is te midden van alle vaste lasten de energierekening vaak het enige waar nog wat beweging in kan komen. De huur, de zorgverzekering, alle kosten staan vast. Maar de energietransitie biedt een gouden kans om de energierekening te verlagen. Maar dat gaat niet vanzelf. Daarom zijn wij blij met de toezeggingen van de wethouder om met een aanpak te komen hoe we deze energietransitie een sociale transitie kunnen maken.

Aan de slag
De ChristenUnie heeft vertrouwen dat Zwolle haar duurzame ambities gaat realiseren, als we maar met de hele stad de schouders eronder zetten. Dat willen we wel op een typisch Zwolse manier. Dus schone energie opwekken en gebruiken als een echt Zwols één-tweetje. Een sociale transitie, waarvan alle Zwollenaren profiteren. En gezamenlijke plannen met bedrijfsleven, woningcorporaties en onderwijs. Dat willen we meer en concreter terugzien in het Energieprogramma. Zwolle is er klaar voor!