"Voorzitter, volgens de ChristenUnie gaat het debat over de energietransitie vanavond over vertrouwen, verantwoordelijkheid en het verbinden van onze stadsgenoten.

Vertrouwen

In maart mocht ik met 50 kinderen van groep 8 naar Den Haag. De kinderen hadden hun duurzame droomhuis getekend en wilden Tweede Kamerleden vragen wat de regering voor hen doet. Het is in hun ogen logisch dat er straks gewoon schone energie is op en rond het huis. Jonna van 12 stelde de vraag waarom duurzame energie dan nu niet gewoon goedkoper wordt gemaakt. En Joost wilde juist weten wat de regering niet kon doen: “het is toch belangrijk wat mensen zelf willen?” De logische duurzame toekomst in de ogen van de kinderen maakte op mij indruk. Natuurlijk vervuilen we straks niet meer met vuile energie. De kinderen vertrouwen erop dat de Tweede Kamerleden, maar ook u en ik ons inzetten voor hun duurzaam droomhuis in Zwolle.

In het stadsgesprek op 19 april is de noodzaak van goed Zwols energiebeleid helder geschetst. Gebruik van gas laat Groningen in de kou staan, dit weekend hoorden we weer van een zeer krachtige beving. Ons klimaat verandert zichtbaar met de grootste schade voor de meest kwetsbare mensen. Ik hoor tijdens het stadsgesprek zelfs de oproep terug dat de gemeente ambitieuzer mag inzetten. Ambities heeft de ChristenUnie: klimaatneutraal in 1 generatie. Dat willen we voor onze kinderen en kleinkinderen. Dat beseffen we ook als rentmeesters van onze in bruikleen gegeven aarde. Nederland is nu nog de viespeuk van Europa, maar laten wij in Zwolle het goede voorbeeld geven. In Zwolle vertaalt het college dat in 25% duurzame energie in 2025, dat is bij wijze van spreken overmorgen.

Verantwoordelijkheid

Om die ambitie te bereiken moeten we lef tonen en verantwoordelijkheid nemen. In 2012 zijn al vier windmolens gebouwd in Zwolle. De vorige collegeperiode hebben we voor 4,4 miljoen euro zonnepanelen op gemeentelijk dak gelegd. In deze collegeperiode hebben we volop gewerkt aan stimuleren van eigen initiatief. Wij wij solar city 2016, zonnestad nummer 1 in Nederland met 7% woningeigenaren met PV, Zwolle wint twee keer op rij de Stook-je-rijkaward voor woningcoöperaties, grote bedrijven leggen zonneparken aan, ik kan nog lang doorgaan. Dit betekent dat iedereen in Zwolle zijn verantwoordelijkheid kan en wil gaan nemen. Naast eigenaren van koopwoningen, ook huurwoningen, kapitaalkrachtige mensen en minder kapitaalkrachtig mensen. De kracht van Zwolle is dat iedereen in beweging is.

Verbinding

Iedereen in beweging, daartoe moet de gemeente haar stadsgenoten goed begrijpen en verbinden. ChristenUnie zet in op een mix van energievormen waarbij iedereen op haar of zijn manier aan zet is en de gemeente niet achterblijft. Gemiste kansen zoals aansluiting van het Weezenlanden terrein op warmte-koude opslag mogen niet meer voorkomen. ChristenUnie ziet een energieopgave die leidt tot verbinding tussen mensen in de stad en niet tot verwijdering. Wij zien hiervoor ook een wijkaanpak voor ogen waarbij de lusten en lasten evenredig worden verdeeld in stad. We willen geen top down benadering want dat verwijdert. Wij zoeken naar balans.

Het proces zal veel ruimte bieden voor eigen ideeën van inwoners over de energietransitie. Daarbij sluiten wij aan op leefwereld van inwoners, en zien wij een vertaling naar stadsdelen voor ogen, met een eigen vraag per wijk, of zelfs straat. Collectieve inkoop per straat van zonne-energie, gezamenlijke isolatie, een Wijbedrijf of aanschaf van elektrische deelauto’s toont aan dat dit kan. Een mooie opgave waarbij sociale kracht en de energieaanpak samenkomen. Een beweging waar de gemeente bij aan moet sluiten door ruimte te geven en regie mag voeren.

Het college gaf voor de energiemix al een voorzet tijdens het stadsgesprek: Zij stelt een mix van windenergie voor de grote rendementen, zonne-energie voor iedereen, onderzoeken naar waterkracht en geothermie. En dat is ook ons startpunt:

• Zet vol op in energiebesparing en dan met name in vermindering van gasverbruik, 50% van woningen en bedrijven. U noemt terecht een hoge ambitie voor particuliere warmtepompen en zonnecollectoren voor warmte. Maak gebruik van de stimulerende regelingen van rijk en provincie. De energie die we dan verbruiken moet elektrisch worden opgewekt;Zoek daarvoor plek voor grote zonnevelden a 100 ha (dat is 200 voetbalvelden).
• Onderzoek de mogelijkheden voor een of meer energieproductieparken in het buitengebied. Bijvoorbeeld bij Tolhuislanden een productiepark waar een combinatie van windmolens, zonnepaneelvelden en biomassa wordt geproduceerd. Door dit te concentreren op een of slechts enkele locaties wordt de overlast beperkt. De omwonenden moeten dan wel de eersten zijn die profiteren van de duurzame energie. Het principe dat degene die overlast te verwerken krijgt, de vruchten plukt van de duurzaam opgewekte energie, moet wat ons betreft een leidend principe zijn. Dat is fair naar de Zwollenaren die het betreft.
• Stimuleer zonnepanelen op meer dan 10.000 woningen, veel meer dan 7% nu,
• Zoek draagvlak voor 20 windmolens, dus 5 keer zoveel als nu. Daarbij kunnen we ons voorstellen dat types windmolens verschillen in bebouwd gebied, industriegebied en buitengebied. Onderzoek en kom met voorstellen hoe water, geothermie en andere alternatieven daadwerkelijk bij kunnen dragen.
• Investeer daarvoor ook zelf als gemeente, in de PPN komende maand praten we over de voorgestelde lange termijnvisie.
• Ga door met het stadsgesprek. Misschien in een soort creatieve denktank waar de belangrijkste ideeën in worden uitgewerkt, zoals zonne-energie langs onze geluidswallen of de Sekdoornseplas.

De ChristenUnie wil dat de gemeente alle Zwollenaren betrekt. Door vaker de stad en de wijken de vraag te stellen hoe energietransitie binnen hun wijk mogelijk wordt. Misschien is een energieopgave per wijk geen gek idee. Wat gaat het college doen om het gesprek in de stad gaande te houden? En dat breed te trekken, sowieso breder dan de wijken rond Voorst. Boeiend is de oproep van Zwolse jongeren. Onze kinderen, onze kleinkinderen, voor wie een duurzame toekomst letterlijk van levensbelang is. Een groot aantal politieke jongerenorganisaties spreken ons nu in de media aan op onze verantwoordelijkheid. Als Zwolle onderwijsstad hebben we goud in handen, en nu ook een doel voor de komende generatie voor ogen."