Op woensdag 4 juli 2018 debatteert de Zwolse gemeenteraad over het voorstel om de verordening voor de winkeltijden aan te passen. De ChristenUnie Zwolle koestert het gezamenlijke rustmoment in de week. En is tegen de voorgestelde wijziging van de verordening.

Hieronder leest u de bijdrage van Gerdien Rots in dit debat:

"Verlies voor de Zwolse samenleving
Soms realiseer je je pas hoe waardevol iets voor je is, als je op het punt staat het te verliezen. Zo kregen wij in de afgelopen weken veel reacties van Zwollenaren (christelijk en niet-christelijk) die zich realiseren dat er met het voorstel van de meerderheid van dit college om de winkeltijden op zondagen vrij te geven, iets verloren gaat in onze Zwolse samenleving dat tot voor kort zo vanzelf sprak. Veel zelfstandig ondernemers zien zich voor de vraag gesteld “Wat ga ik doen, ga ik mee in de concurrentiedruk om op zondag open te gaan, of heb ik genoeg vet op de botten om de zondag als broodnodig rustmoment in de week te houden?” En van sommigen horen we zelfs dat ze overwegen om ermee te stoppen omdat zij geen toekomst zien voor hun onderneming in de 24-uurseconomie.
Voor veel gezinnen met tienerkinderen die in een winkel werken wordt het in de toekomst een stuk lastiger om van de zondagmiddag als gezamenlijk gezinsmoment te genieten.
Of je het nu vanuit een economische of christelijke invalshoek bekijkt, een gezamenlijk rustmoment in de week, waarop je ervan op aankunt dat het merendeel van de mensen vrij is, blijkt voor veel Zwollenaren een groot goed te zijn.

De waarde van rust
Mijn fractiegenoten en ik laten ons in ons politieke werk inspireren door de geweldige boodschap van God aan de wereld. Wij geloven dat God de wereld en de mensen heeft gemaakt en dat Hij als een zorgzame Schepper om ons geeft. Vanuit die zorgzaamheid geeft Hij ons 10 handvatten als kompas voor een waardevol leven. In één daarvan geeft Hij ons mee dat het in de ritmiek van leven en werken heilzaam is voor de mens om van een rustdag te genieten. Een dag voor ontspanning, ontmoeting, reflectie, een dag waarop we voorrang geven aan andere dingen dan doordeweeks. Vanuit die inspiratie kijken we naar de realiteit van ons politieke werk. In een steeds meer vereconomiserende maatschappij komen wij op voor andere waarden dan alleen de economisch nut-of winstmaximalisatie, zoals een collectief wekelijks rustmoment. We zien dat voor veel winkeliers en werknemers 52 koopzondagen en de concurrentiedwang die daarmee gepaard gaat geen optie is. We vinden dat het neoliberale marktdenken niet de overhand moet krijgen in onze maatschappij. Wij investeren veel liever in de kwaliteit en diversiteit van het aanbod in onze binnenstad, ook op de lange termijn, dan dat we de grote commerciële ketens laten domineren. Daarom zijn wij tegen het vrijgeven van de koopzondagen. Daarom staan onze wethouders niet achter dit voorstel. Daarom zal onze fractie het voorstel niet steunen.

Alleen staan
In de voorbereiding voor dit debat heb ik nog eens de krant van 14 juni vorig jaar erbij gepakt, waarin de kersverse lijsttrekker van het CDA bepleit om de koopzondagen vrij te geven aan ondernemers. Hij zegt in dat interview dat het CDA dichter bij de visie van het Citycentrum staat. In plaats van naast ons te staan bij het zoeken naar een zorgvuldige balans, laat de partij die onze natuurlijke bondgenoot had kunnen zijn, het faliekant afweten.
Onze andere potentiële bondgenoot, de SP, is dan weliswaar tegen uitbreiding van de koopzondagen maar haast zich altijd om daar direct bij te zeggen dat dit voor hen geen belangrijk onderwerp is en piekerde er niet over om samen met ons op te trekken om iets te bereiken voor al die ondernemers en werknemers. Dan sta je met zeven van de 39 zetels alleen.

Rekening houden met elkaar
Nu ligt er een nieuwe winkelverordening voor waarbij wordt uitgegaan van zelfregulering door ondernemers. Dat betekent dat ondernemers met elkaar in gesprek moeten om, rekening houdend met elkaar, te komen tot een gezamenlijk plan voor de koopzondagen. Rekening houden met elkaar is niet zeggen “ik spring een gat in de lucht” of “als ik wil winkelen op zondag, dan moet dat kunnen”, maar rekening houden met elkaar is ook doordenken wat de consequentie van je uitspraak is voor de ondernemer, de werknemers en hun gezinnen. Dat gaat over: behandel anderen zoals jezelf graag wilt worden behandeld. Wat de ChristenUnie betreft blijft dat de toon van het gesprek in Zwolle dat zich nu verlegt van de politiek naar ondernemers.

Het Citycentrum
Als deze nieuwe winkelverordening na vanavond wordt aangenomen – en alles wijst erop dat dat gaat gebeuren – dan komt er een grote verantwoordelijkheid op de schouders van het Citycentrum. Zij hebben een advies gegeven aan dit nieuwe college, waarvan zij zeggen dat het wordt gedragen door een meerderheid van de ondernemers. Dat betekent automatisch dat er een minderheid is die zich niet herkent in het advies. Dat zijn ondernemers die óf niet zijn benaderd voor dit onderzoek óf niet gehoord zijn óf buiten het bereik van de onderzoekers lagen in de aanloopstraten of wijkcentra óf ondernemers die om welke reden dan ook geen voorstander van het vrijgeven van de koopzondagen zijn. Als het Citycentrum werkelijk de taak krijgt om met de ondernemers tot een gezamenlijk plan te komen dan zal zij de zorgen en wensen van deze ondernemers serieus moeten nemen. Die betreffen niet alleen de zondagen, maar ook het organiseren van promotie-acties voor doordeweeks, bijvoorbeeld voor de ouderen-doelgroep. En daarnaast zijn er wensen voor bijvoorbeeld de vrijdag- en zaterdagavonden die de aandacht van het Citycentrum vragen! Bovendien moeten ook de zorgen en wensen van de binnenstadsbewoners gehoord worden. Dat betekent dat het Citycentrum een proces van inventarisatie, gesprek en besluitvorming moet opstarten waarin alle ondernemers gelijke kansen krijgen en de binnenstadsbewoners meepraten. Wij verzoeken het college om daarbij aan het Citycentrum drie dingen mee te geven:

• Investeer in een vertrouwensrelatie met álle ondernemers, leden en niet leden, ook in de aanloopstraten en wijkcentra. Het vertrouwen dat de kritische tegenstem serieus wordt genomen is bijzonder laag. Laat zien dat het je menens is om ook vorm te geven aan hun wensen. Haal alle mist uit de discussie en creëer in de discussie duidelijkheid over begrippen. Lang niet elke ondernemer die voor meer ondernemersvrijheid is, wil extra koopzondagen, er zijn er bijvoorbeeld legio die extra acties op doordeweekse dagen willen! Kom zo tot een concreet plan voor ons winkelcentrum waar de koopzondagen onderdeel van uitmaakt. Een plan dat past bij de Zwolse aard en draagkracht van onze ondernemers.
• Geef concreet vorm aan het respecteren van het bijzondere karakter van de zondag. U geeft aan dat winkeliers niet vóór de middag open willen. Laat dat dan ook duidelijk terugkomen in het af te spreken plan. Zodat er voor de ondernemers, werknemers en hun gezinnen én voor de binnenstadsbewoners nog ruimte is voor de zondagsbeleving op tenminste een deel van die dag.
• Blijf keer op keer bevestigen dat in Zwolle elke ondernemer en werknemer is gevrijwaard van dwang. Wij krijgen helaas nu al signalen van werknemers die daarin geen keuzevrijheid krijgen. Maar de vrijheid van de één (de ondernemer) om op zondag open te gaan, moet niet ten koste gaan van de vrijheid van een ander (de werknemer die gedwongen wordt op zondag te werken). In Zwolle houden ondernemers en werknemers te allen tijde de ruimte om te kiezen voor het genieten van de zondag als rustmoment in de week. Kom dan dus ook niet aan met subsidieverzoeken of het inzetten van door ondernemers gezamenlijk opgebracht budget voor activiteiten die alleen de koopzondagen promoten, want daarmee worden ondernemers die niet open zijn op zondag nog eens dubbel benadeeld.

Zwolle blijven
De Zwolse binnenstad is door Bureau Louter in Elsevier aangemerkt als de, op Amsterdam na, beste binnenstad van Nederland. Een groot compliment voor iedereen die dagelijks zijn steentje bijdraagt aan de aantrekkelijkheid van onze binnenstad. Die aantrekkingskracht zit ‘m in de combinatie van de  dynamische ontwikkeling, de eigenheid, de creativiteit en de diversiteit van het aanbod van gebouwen, pleinen, straten, winkels, horeca en cultuur in de binnenstad. Niet in de kwantiteit van het uniforme aanbod dat je in elke winkelstraat in Nederland aantreft! Zelfs met 15 koopzondagen kun je bij Bureau Louter tweede binnenstad van Nederland worden. Sterker nog, het is onze volle overtuiging dat het veel moeilijker is om Zwols te blijven dan om een tweede Amsterdam te worden. Om Zwols te blijven zullen de ondernemers met elkaar in gesprek moeten gaan, rekening met elkaar willen houden en samen blijven optrekken. Want als er iets Zwols is, dan is het dat wel."